ΟΔΥΣΣΕΑ ΓΥΡΙΣΕ ΣΠΙΤΙ ( Ιάκωβος Καμπανέλης )
ΠΡΑΞΗ ΠΡΩΤΗ
ΠΡΑΞΗ ΠΡΩΤΗ
( Το έργο διαδραματίζεται σε σύγχρονη Εποχή, καμιά εικοσαριά χρόνια μετά τον Β
Τρωικό πόλεμο)
ΕΙΚΟΝΑ ΠΡΩΤΗ
ΚΛΕΙΤΟΣ: Διάβαζα τις προάλλες στην εφημερίδα ότι
μεταπολεμικώς τα ψάρια είναι πιο πονηρά.
ΛΥΣΑΝΔΡΟΣ: Και πως εξηγιέται
αυτό κύριε Κλείτο;
ΠΥΡΡΟΣ: Οι πνιγμένοι τους άνοιξαν τα μάτια. Πνίγηκαν πολλοί
σ’ αυτό τον πόλεμο κύριε Λύσανδρε,
ΛΥΣΑΝΔΡΟΣ: Εμείς όμως, ως άνθρωποι, δεν επιτρέπεται να
είμαστε πονηροί! Εμείς δεν είμαστε ψάρια!
ΦΙΛΑΡΕΤΟΣ: Εμείς είμαστε οι
πνιγμένοι.
ΛΥΣΑΝΔΡΟΣ: Γυρεύω τον
Οδυσσέα…Μήπως τον είδε κανείς από σας;
ΑΡΙΣΤΟΣ: Κάπου θα την έχει
αράξει και θα κοιμάται.
ΛΥΣΑΝΔΡΟΣ: (Πνιγμένος). Δεν κοιμάται, σκεφτεται. Αυτός ποτέ
δεν κοιμάται, μέρα νύχτα σκέφτεται…….
ΚΛΕΙΤΟΣ: Το κακό είναι πως έχουμε μεσάνυχτα στην Ιθάκη.
Διάβασα τις προάλλες στις εφημερίδες πως του κάνατε και άλλο άγαλμα με λεφτά
από δημόσιο έρανο. Με το υστέρημα του φτωχού, δηλαδή.
ΛΥΣΑΝΔΡΟΣ: Καλά καμανε. Είναι ο υπ’ αριθμόν ένα ήρωας του
δεύτερου Τρωικού πολέμου, αναγνωρισμένος απ’ όλον τον κόσμο……..
2
ΕΙΚΟΝΑ ΠΡΩΤΗ
ΛΥΣΑΝΔΡΟΣ: Μου λέγε ότι μόλις πατήσουμε στην Ιθάκη θα μας
παραχωρήσει όλα τα κεντρικά καπνοπωλεία και τα καφενεία των δημοσίων υπηρεσιών.
Κι αν η Βουλή δεν εγκρίνει την παραχώρηση, θα την κλείσει την κερατένια και θα
μας τα δώσει με αναγκαστικό νόμο. Τα περιμένατε όλα αυτά; Αμέ το άλλο…;
…
ΠΟΛΥΚΡΑΤΗΣ: Θα δεσμευτούμε με
όρκο τιμής. Όσοι είστε άντρες, τα χέρια σας!
…
ΠΟΛΥΚΡΑΤΗΣ: << Να μείνω πιστός στην ανταρσία μας εις
θανάτου και να μη λυγίσω στις παρλαπίπες, στις φοβέρες και στις μαλαγανιές του
Οδυσσέα…>>
2
( Η Νεφέλη μπαίνει. Είναι μεσόκοπη, αλλά νεάζουμε και ντυμένη
με ζωηρά χρώματα. Ξαφνιάζεται που τον βλέπει και μουρμουρίζει)
…
ΝΕΦΕΛΗ: Μα, μέσα στον πόλεμο γνωριστήκαμε. Αν ήθελες
μπορούσαμε να συνεχίσουμε.
ΟΔΥΣΣΕΑΣ: Καλύτερα που μ’ έχασες στα ξαφνικά, αλλιώς θα σου
‘λεγα καμιά ηλίθια δικαιολογία.
ΝΕΦΕΛΗ: Όμως θα ήξερα…
ΦΙΛΑΡΕΤΟΣ: Ομολόγησε.
ΕΥΑΝΔΡΟΣ: (Στον Οδυσσέα). Έχετε
μια μαύρη κρεατοελιά κάτω από τον αφαλό;
ΟΔΥΣΣΕΑΣ: Ποιος σας το είπε;
(Κοιτάζει τη Νεφέλη)
ΕΥΑΝΔΡΟΣ: Μπορώ να τη δω;
ΟΔΥΣΣΕΑΣ: Εδώ κάτι συμβαίνει…
ΕΥΑΝΔΡΟΣ: Απλούστατα, κύριέ μου, αμφιβάλλω αν είστε ο
ΟΔΥΣΣΕΑΣ! Κυκλοφορούν τόσοι κάλπικοι, ώστε έχω κάθε λόγο να δυσπιστώ…
ΕΥΑΝΔΡΟΣ: Εσείς μπορεί να είστε απλός, κι εγώ είμαι απλός…
Αλλά η κατάσταση που δημιουργείται δεν είναι καθόλου απλή… Σα βεβαιώ πως η θέση
μου είναι τραγική…
ΝΕΦΕΛΗ: Ο Ελπήνορας είναι, είναι
ο καημένος…
ΟΔΥΣΣΕΑΣ: Κατά λάθος…
ΕΥΑΝΔΡΟΣ: Έστω! Αλλά η φήμη και η λαϊκή φαντασία, η άγνοια
και η απόσταση είναι μεγεθυντικοί φακοί που σπάνε κόκαλα… Αυτό μόνο έχω να σας
πω… Ειδικά η λαϊκή φαντασία είναι ένας οχετός, ένα παμφάγο τέρας απαιτήσεων!...
Πόσο εύκολα θα ήταν όλα αν ήσασταν τελείως διαφορετικός.
ΟΔΥΣΣΕΑΣ: Αν ήμουν διαφορετικός
δε θα ήμουν εγώ…
ΕΥΑΝΔΡΟΣ: Σύμφωνοι, αλλά εδώ μιλάμε επί της ουσίας… Μιλάμε
για το τι θέλει το κοινό. Έπρεπε να είστε ψηλότερος. Δεν είναι έτσι, δεσποινίς
Κλειώ;
ΟΔΥΣΣΕΑΣ: (έξω φρενών). Φτάνει!... Ούτε ήρθα, ούτε πάτησα σ’
αυτό το διεφθαρμένο τόπο, ούτε μίλησα σε κανένα από τους παράφρονες που
κατοικούν εδώ! (στους ΣΥΝΤΡΟΦΟΥΣ του). Στις θέσεις σας! Αναχωρούμε αμέσως!...
(στον ΕΥΑΝΔΡΟ). Θα προσπαθήσω να ξεχάσω όσες κακοήθειες είπατε! Αλλά θα
ξαναρθώ! Τ’ ακούτε;… Θα ξαναρθώ, έτσι όπως ακριβώς είμαι!...
ΛΥΣΑΝΔΡΟΣ: Πάμε να φύγουμε,
Οδυσσέα μου.
ΟΔΥΣΣΕΑΣ: Τρελάθηκες; Αν φύγουμε
από δω… Όχι, δε φεύγω από δω…
ΛΥΣΑΝΔΡΟΣ: Κι εγώ σου λέω πως εδώ είναι όλοι συνεννοημένοι
εναντίον σου.
(Νικίας)
………..
Οδ. Είναι εγκληματικό να κλέβεις τον θρύλο ενός γέρου …. Όταν εγώ σε λήστεψα ήσουν νέος ! Είχες ολόκληρη την ζωή μπροστά σου ! Όμως τώρα εγώ είμαι γέρος, πια δεν έχω καιρό να ξαναρχίσω . Κι ένας θρύλος δεν ξεχνιέται με αγαθοεργίες .
Διπλ. Ο ίδιος τα φανέρωσε όλα αυτά ;
Σερβ. Φωναχτά μέσα στους δρόμους και στις πλατείες , με μια
ειλικρίνεια συγκλονιστική. Και ξαφνικά αρχίζουν όλοι να ξομολογιούνται
μεγαλοφώνως και να λένε όσες παλιανθρωπιές κάνανε σε ολόκληρη την ζωή τους .
Ήταν ένας σεισμός συνειδήσεων που κράτησε ως το πρωί …….
Διπλ. Είναι γεμάτες οι φυλακές σας ;
Σερβ. Άδειες , ψυχή δεν υπάρχει μέσα .
Διπλ. Μα που να πάρει η οργή δε φωνάζετε όλοι σας πως είστε
λωποδύτες, κακούργοι, ελεεινοί !
Σερβ. Σύμφωνοι, αλλά ποιος νοιάζεται για τον διπλανό
του; Πας σε έναν αστυνόμο και του λες :
είμαι ένοχος ! «Ουδείς αναμάρτητος» σου απαντά και σου γυρίζει την πλάτη
.
.
…….
Διπλ. Είναι γεμάτες οι φυλακές σας ;
Σερβ. Άδειες , ψυχή δεν υπάρχει μέσα .
Διπλ. Μα που να πάρει η οργή δε φωνάζετε όλοι σας πως είστε
λωποδύτες, κακούργοι, ελεεινοί !
Σερβ. Σύμφωνοι, αλλά ποιος νοιάζεται για τον διπλανό
του; Πας σε έναν αστυνόμο και του λες :
είμαι ένοχος ! «Ουδείς αναμάρτητος» σου απαντά και σου γυρίζει την πλάτη .
Διπλ. Οι αστυνόμοι ;
Σερβ. Μάλιστα. Οι περισσότεροι τρέχουν στους δρόμους και μας
παρακαλάνε . «Εμείς δε θα βρεθεί ένας άνθρωπος να μας συλλάβει ; Οι αστυνόμοι .
…….
Διπλ. Και τώρα ποιος είστε;
Οδ. Τώρα για πρώτη φορά στην ζωή κου είμαι ο Οδυσσέας .Τον
άλλον, αυτόν που εκτιμούσε ο κόσμος ούτε τον αντάμωσα ποτέ και ασφαλώς ούτε
κανένας άλλος.
Διπλ. Κέφι!!! Κι έπαψες να ‘σαι ήρωας για ένα κέφι ! Ξέρεις
τι συνέπειες θα ‘χει αυτό; Έπαψες να ‘σαι ήρωας !!!
Οδ. Δεν έπαψα, για τον απλούστατο λόγο ότι ήρωας δεν ήμουνα
ποτέ !
Διπλ. Νομίζεις ότι θα μπορούσες ποτέ να είσαι ή ότι μπορείς
να είσαι, αυτό που θέλεις εσύ ; Βγαλ’ το απ’ το νου σου . Ήσουν και θα είσαι
αυτό που απαιτεί η ανάγκη .
Οδ. Δεν έχω το δικαίωμα ;
Διπλ. Τότε…. Μάθε και αυτό στην Ιθάκη δεν πρόκειται να
γυρίσεις πίσω πια .
…
Οδ. Ποιος θα με εμποδίσει ;
Διπλ. Η Ιθάκη! Θα χτίσει έναν τοίχο ψηλό ως τον ουρανό για
να μην σε αφήσει να περάσεις …
Οδ. Βλακείες !
………
Ευ. Σας εκλιπαρώ να αντιληφτείτε την σοβαρότητα της
κατάστασης .
Οδ. Και από πότε πάψανε οι καταστάσεις να είναι σοβαρές ;
Πριν έρθω, η κατάσταση ήταν σοβαρή ! Έτσι δεν είναι ;
Ευ. Φοβερή !
Οδ. Όταν ήρθα ήταν πάλι σοβαρή ;
Ευ. Τραγική !
Οδ. Τώρα ξανά είναι σοβαρή .
Ευ. Απελπιστική .
Οδ. Τα βλέπετε; Οι καταστάσεις δεν βαριούνται να ‘ναι
σοβαρές . Ενώ για μας είναι θάνατος . Γι αυτό κι εγώ έπαψα να ‘μια σοβαρός !
……….
Γ. Θέλεις να καθίσουμε λίγο μαμά ;
Γ. Θέλεις να καθίσουμε λίγο μαμά ;
Κ . Ας καθίσουμε , αλλά να μην φας άλλο παγωτό, έφαγες 2 ως
τώρα.
Γ. Καλά, μαμά . Εσύ πώς νιώθεις είσαι καλύτερα;
Κ. Είμαι λίγο εκνευρισμένη, αλλά δεν είναι τίποτα . Θα
περάσει πήρα 2 χαπάκια .
Γ. Λες να καταλάβει τίποτα ;
Κ. Δε φαντάζομαι . Ικανοποίησες την περιέργεια σου ;
Γ. Ευχαριστώ μαμά !
Ευ. Ελπίζω τα δυσάρεστα νέα να μην έφτασαν στην Ιθάκη .
Διπλ. Όχι ακόμα . Ελέγχουμε τις τηλεπικοινωνίες,
κατακρατούμε το ταχυδρομείο, αλλά ως πότε
;
Ευ. Ως πότε ! Εμείς έχουμε λάβει ακόμα αυστηρότερα μέτρα .
Οι μόνες ειδήσεις που επιτρέψαμε να μεταδοθούν είναι αυτές για την επιδημία
ευλογιάς βαρύτατης μορφής .
Διπλ. Η οποία δεν υπάρχει .
……
Διπλ. Διάβασε με προσοχή το τρίτο κεφάλαιο . έχει τον τίτλο
«Ο ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΔΕΝ ΠΕΡΑΣΕ ΠΟΤΕ ΑΠΟ ΔΩ» .
Ευ. Μα , τον είδανε χιλιάδες, τον άκουσαν χιλιάδες, τον
κάμανε φωτεινό παράδειγμα !
Διπλ. Στην Ιθάκη πιστεύουμε πώς το αντίδοτο σε τέτοιες
καταστάσεις είναι το άνοιγμα της λαϊκής φαντασίας σε νέους ορίζοντες .
Ευ. Δηλαδή;
Διπλ. Διαβάστε με προσοχή το πέμπτο κεφάλαιο . Έχει τίτλο
«ΞΕΝΟΙ ΠΡΑΚΤΟΡΕΣ ΚΑΙ ΞΕΝΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΜΕ ΟΔΥΣΣΕΙΑΚΟ ΠΡΟΣΩΠΕΙΟ»
……….
Ευ. Κι όμως πιστεύει σε μία Ιθάκη όσια, ιερή, άσπιλη,
αμόλυντη . Σε μίαν Ιθάκη που νιώθει ανάξιος της. Αυτό το συναίσθημα της αμαρτίας,
της ενοχής που είναι απαραίτητο, είναι κάτι πολύ καθαρό …
Διπλ. Ακούστε! Η Ιθάκη ήταν πράγματι άσπιλη κι αμόλυντη όταν την άφησε .
Αλλά όπως ο Οδυσσέας όλα αυτά τα χρόνια έκανε την δουλειά του, έτσι κι εκείνη
έκανε την δική της δουλειά . Χάρη στο θρυλικό της τέκνο δημιούργησε μια τέτοια
εμπορική και τουριστική κίνηση, ώστε επί χρόνια ο προϋπολογισμός να ...
Διπλ. Διάβασε με προσοχή το τρίτο κεφάλαιο . έχει τον τίτλο
«Ο ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΔΕΝ ΠΕΡΑΣΕ ΠΟΤΕ ΑΠΟ ΔΩ» .
Ευ. Μα , τον είδανε χιλιάδες, τον άκουσαν χιλιάδες, τον
κάμανε φωτεινό παράδειγμα !
Διπλ. Στην Ιθάκη πιστεύουμε πώς το αντίδοτο σε τέτοιες
καταστάσεις είναι το άνοιγμα της λαϊκής φαντασίας σε νέους ορίζοντες .
Ευ. Δηλαδή;
Διπλ. Διαβάστε με προσοχή το πέμπτο κεφάλαιο . Έχει τίτλο
«ΞΕΝΟΙ ΠΡΑΚΤΟΡΕΣ ΚΑΙ ΞΕΝΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΜΕ ΟΔΥΣΣΕΙΑΚΟ ΠΡΟΣΩΠΕΙΟ».
Ευ. Κι όμως πιστεύει σε μία Ιθάκη όσια, ιερή, άσπιλη,
αμόλυντη . Σε μίαν Ιθάκη που νιώθει ανάξιος της. Αυτό το συναίσθημα της αμαρτίας,
της ενοχής που είναι απαραίτητο, είναι κάτι πολύ καθαρό …
Διπλ. Ακούστε! Η Ιθάκη ήταν πράγματι άσπιλη κι αμόλυντη όταν
την άφησε . Αλλά όπως ο Οδυσσέας όλα αυτά τα χρόνια έκανε την δουλειά του, έτσι
κι εκείνη έκανε την δική της δουλειά . Χάρη στο θρυλικό της τέκνο δημιούργησε
μια τέτοια εμπορική και τουριστική κίνηση, ώστε επί χρόνια ο προϋπολογισμός να
παρουσιάζει ισοζύγιο . Μια τέτοια οικονομική σταθερότητα δεν θυσιάζεται.
Ένας Οδυσσέας που αποκαλύπτει τις βρομιές του εις βάρος της
εθνικής μας οικονομίας είναι προτιμότερο να εξουδετερώνεται με μία μικρή δαπάνη
από τα κονδύλια ενός Υπουργείο
. Άλλωστε όλη αυτή η ιστορία είναι ηλίθια . Άλλοτε
αρνιόταν να γυρίσει σε μια Ιθάκη που
υπήρχε, ευημερούσα και εξελισσόμενη, τώρα επιμένει να γυρίσει σε μια Ιθάκη
άσπιλη, αμόλυντη και ανύπαρχτη . Τελικά η μόνη χάρη που θα μπορούσα να του
κάμω, είναι να δεχτώ πως είναι ένας δυστυχισμένος τρελός .
Τέλος
